Sling puck - Sling shot
Sjoelen: hoe zat het ook alweer?
- Geplaatst op
- door Angela Lanser |
- Blog
De feestdagen lenen zich perfect voor een ouderwets gezellig bordspelletje met familie. Naast klassiekers als Mens Erger Je Niet en Monopoly is er nog een spel dat vaak rond deze tijd van het jaar van zolder wordt gehaald: de sjoelbak. Om onenigheid tijdens het spelen te voorkomen, duikt The Game Room voor jou in de officiële spelregels van sjoelen.
Sjoelen in het kort
Gaat er even geen belletje rinkelen bij het woord ‘sjoelen’? No worries, sjoelen is een gezelschapsspel dat wordt gespeeld met een houten sjoelbak en houten schijven. Deze sjoelbak (zo’n 2 meter lang) neemt wat meer ruimte in beslag dan een regulier bordspelletje en wordt meestal op tafel neergelegd. De sjoelbak heeft aan weerszijden een opstaande rand en aan het einde zitten vier poorten, elk met een andere waarde. Het is de bedoeling om alle schijven door de poorten te schuiven. Jong tot oud kan dit spelletje spelen en het mooie is dat er geen minimum of maximum aantal spelers van toepassing is. Sjoelen is (nog) geen olympische sport, maar er worden wél regelmatig heuse wereldkampioenschappen georganiseerd!
Spelregels sjoelen
De spelregels van sjoelen zitten niet ingewikkeld in elkaar. Het doel is om alle schijven (30 in totaal) door de poorten van de sjoelbak te werpen en hierbij zoveel mogelijk punten te scoren. Met name het laatstgenoemde is een belangrijk element van sjoelen. Het draait namelijk niet om zoveel mogelijk schijven in één poort knallen. Dit levert je uiteindelijk niet zoveel punten op. Je bent pas een echte sjoelkoning als je in alle poorten ongeveer evenveel schijven hebt liggen. Bij Puntentelling gaan we hier dieper op in.
Elke speler die aan de beurt is, krijgt 3 ‘onderbeurten’. Tijdens de eerste onderbeurt probeer je alle schijven door de poorten te werpen. Probeer hierbij alle poortjes zo gelijk mogelijk te vullen! Nadat alle schijven geworpen zijn, pak je de schijven die de poortjes (net) niet gehaald hebben. Deze gebruik je voor de tweede worp. De sjoelschijven die nu overblijven, gebruik je voor de derde en laatste worp.
Puntentelling
Zodra de drie onderbeurten erop zitten, worden direct de punten geteld. Het doel is om zoveel mogelijk punten te scoren! Het eerste gedeelte van de puntentelling bij sjoelen doe je als volgt:
- In elk vak 1 schijf = 20 punten
- In elk vak 2 schijven = 40 punten
- In elk vak 3 schijven = 60 punten
- In elk vak 4 schijven = 80 punten
- In elk vak 5 schijven = 100 punten
- In elk vak 6 schijven = 120 punten
- In elk vak 7 schijven = 140 punten
Hierboven zie je dat het meer loont om overal een minimum aantal stenen te hebben dan in één vak heel veel stenen. In het tweede gedeelte van de puntentelling tel je de sjoelschijven in de poorten die buiten de bovenstaande berekening vallen. Hier komen de verschillende waarden boven de vier poorten om de hoek kijken:
- De poort aan de linker buitenkant telt 2 punten
- De poort links in het midden telt 3 punten
- De poort rechts in het middel telt 4 punten
- De poort aan de rechter buitenkant telt 1 punt
Een voorbeeld: heb je in elke poort 4 schijven plus 1 extra schijf in het meest linker vakje? Dan kom je uit op de rekensom 80 + 2 = 82 punten.
Na de puntentelling kunnen de schijven weer in de startpositie worden opgesteld. De volgende speler is nu aan de beurt.
Sjoelen bonus
In totaal zijn er 30 stenen. Dit betekent dat de maximale score die je kunt behalen uitkomt op 148. Je kunt echter een bonus verdienen van maximaal 8 punten. Deze bonus wordt toegekend als 148 punten worden behaald in maximaal 2 onderbeurten. Eerlijk is eerlijk, de kans dat dit lukt is vrij klein. Maar mocht het je toch lukken om binnen één onderbeurt 148 punten te halen, dan krijg je tot twee keer toe één schijf terug. Daarmee kun je proberen om alsnog extra punten te halen. Is de 148 punten binnen twee onderbeurten behaald, dan krijg je één keer één schijf terug.
Kun je de high score niet meer halen omdat één of meerdere sjoelstenen zijn zoekgeraakt? Bestel een nieuw setje van 30 houten schijven.
Twijfelgevallen: schijven die nét buiten de boot vallen
Ondanks de kraakheldeldere spelregels van sjoelen, zijn er soms twijfelgevallen. Schijven die slechts deels door een poort zijn, tellen niet mee. Oók als ze er echt bijna helemaal inzitten. Levert dit te veel frustratie op bij iedereen? Dan kun je de wijsvinger-methode gebruiken. Hierbij leg je je wijsvinger langs de opening van een poortje. Glijdt de schijf alsnog naar binnen? Dan heb je geluk en telt deze toch mee.
Een sjoelbak kopen
Heb je nog nooit gesjoeld of baal je ervan dat de sjoelbak bij je (groot)ouders op zolder staat? Online zijn diverse sjoelbakken te koop. Deze hebben allen een afmeting van 200x41 cm, maar kunnen variëren in gewicht en houtsoort.