Backgammon artwork wereldmap
Tric Trac: De Franse variant op Backgammon
- Geplaatst op
- door Paul Gateson |
- Denkspelletjes
Tric Trac, in Nederland ook wel Triktrak genoemd, is een populaire Franse variant op het klassieke strategische bordspel Backgammon. Net zoals bij backgammon hebben spelers 15 schijven, maar in tegenstelling tot backgammon speelt racen slechts een kleine rol in Tric Trac. Op zoek naar een mooi bord om Tric Trac op te spelen? In onze eigen webshop vind je premium backgammon borden van hout en met een moderne marmerprint.
Tric Trac spelregels
Het doel van het spel is om punten te scoren voor verschillende spelen of verschillende configuraties van schijven, zoals hieronder beschreven. Twaalf punten vormen één trou (hole) en twaalf trous vormen één match.
- Een schijf mag alleen worden verplaatst naar een open punt, een punt dat niet is bezet door een schijf van een tegenstander.
- De getallen op de twee dobbelstenen vormen afzonderlijke zetten. Als je bijvoorbeeld 5 en 3 gooit, mag je één schijf vijf velden naar een open punt verplaatsen en een andere schijf drie velden naar een open punt, of je mag de ene schijf in totaal acht velden naar een open punt verplaatsen, maar alleen als het tussenpunt (drie of vijf velden vanaf het startpunt) ook open is.
- Als je één maar niet beide van de twee gegooide nummers kunt verplaatsen, moet je het hogere nummer verplaatsen.
- Je mag geen enkele schijf naar je eigen coin (12) verplaatsen als deze leeg is. Om je coin te bezetten, moet je twee schijven samen met één worp verplaatsen. En als je precies twee schijven op je coin heeft, mag je er niet één verplaatsen zonder de andere te verplaatsen.
- Je mag geen schijven verplaatsen naar de coin van je tegenstander, maar je mag daar wel landen op weg naar een ander punt.
- Als je twee nummers gooit die de coin van je tegenstander zouden vullen, en je eigen coin is nog steeds leeg, dan mag je in plaats daarvan de schijven naar je eigen coin verplaatsen en deze par puissance vullen. Maar als je de keuze hebt om je coin direct of par puissance te maken, moet je deze direct maken.
- Tafels vullen: Als je ten minste twee schijven hebt op elk van de zes punten in je petit jan, grand jan of jan de retour, zou je die tafel vullen. (Je kunt de grand jan van de tegenstander niet vullen omdat je de coin van de tegenstander niet kunt bezetten.)
- Verwijderen van schijven: Als je eenmaal alle vijftien schijven in je jan de retour (laatste 6) hebt geplaatst, kun je beginnen met het verwijderen van schijven. Je speelt een schijf af door een nummer te werpen dat overeenkomt met het punt waarop de schijf staat, en vervolgens die schijf van het bord te verwijderen.
Als er geen schijf is op het punt dat wordt aangegeven door de worp, moet je een legale zet doen met een schijf op een punt met een hoger nummer. Als er geen schijven zijn op hoger genummerde punten, moet je een schijf verwijderen van het hoogste punt met een schijf.
Voorbereiding
Tric Trac wordt gespeeld met hetzelfde basisspel als Backgammon. Ook de stenen worden op dezelfde manier geplaatst.
Elke speler gooit één dobbelsteen en de speler die hoger gooit, mag als eerste. Die speler gooit vervolgens twee dobbelstenen om zijn eerste beurt te beginnen.
Spelverloop Tric Trac
Beweging is vergelijkbaar met backgammon, behalve dat dubbels elk slechts één keer worden gespeeld en er geen stenen van de tegenstander wordt geslagen. In tegenstelling tot backgammon, kan je tegenstander je dwingen deze te spelen als je een schijf aanraakt. Het slaan van de stenen van een tegenstander levert wel punten op.
Punten scoren
Jan de trois coups, 4 punten. Gescoord als je met je derde worp van het spel precies één schijf kunt krijgen op elk van de punten twee tot en met zeven. Je hoeft deze zet niet echt te maken om de punten te scoren.
Jan de deux tables, 4 punten (6 punten bij dubbelspel). Gescoord als er slechts twee schijven van de talon (1) zijn gespeeld en je worp je in staat zou stellen om één schijf naar zowel je eigen coin als die van je tegenstander te verplaatsen. (Je scoort, maar je kunt daar niet heen.)
Petit jan, grand jan en jan de retour 4 punten (6 punten bij dubbelspel) voor elke mogelijke manier. Gescoord als je schijven op elk punt van de jan stapelt. Voor elke zet die de jan behoudt, scoort de speler opnieuw, zelfs als de positie alleen behouden blijft door het onvermogen om een worp geheel of gedeeltelijk te spelen.
Jan de Mezeas, 4 punten (6 punten bij dubbelspel). Als je slechts twee schijven van je talon hebt gespeeld en ze zijn nu op je coin en je gooit een 1 of een 1-1. Als de coin van de tegenstander echter al gevuld is, is het contre-jan do mezeas en pakt de tegenstander de punten.
Potentiële treffer, 4 punten voor elke potentiële treffer in een petit jan, 2 punten voor elke potentiële treffer in een grand jan (2 extra punten voor dubbels).
Valse treffer, 4 punten voor de tegenstander voor een valse treffer in de petit jan en 2 punten voor de tegenstander voor een valse treffer in de grand jan (2 extra punten) voor dubbelspel). Een "valse treffer" is een potentiële indirecte treffer die wordt geblokkeerd omdat het tussenpunt of de tussenliggende punten bezet zijn.
Battre le coin, 4 punten (6 punten bij dubbelspel). Gescoord als je een eigen coin hebt gemaakt, de coin van de tegenstander leeg is en je nummers gooit die zijn coin zouden raken.
Onspeelbaar nummer, elk 2 punten. Gescoord voor je tegenstander voor elk nummer dat je niet kunt spelen.
De eerste, 4 punten (6 punten bij dubbelspel). Gescoord als je de eerste bent die je schijven aflegt.
Einde van het spel
Een Trictrac-bord heeft twaalf gaten langs de basis van elke kant van het bord dat wordt gebruikt om te scoren. Voor elke twaalf punten die een speler scoort, verplaatst hij een pion langs de gaten aan zijn kant van het bord. Wanneer de pin het gat aan de onderkant van de coin bereikt, is de wedstrijd voorbij.
Als je een trou scoort met je eigen worp, mag je:
- Blijven spelen. In dat geval geef je de schijf van de tegenstander terug aan de talon. Nu is hij aan de beurt.
- Stel het spel opnieuw in. De fiches van beide spelers gaan terug naar de talons en alle schijven worden teruggebracht naar hun startpositie. Het is nog steeds jouw beurt en je gooit opnieuw.
Trou bredouille: Als je een trou scoort zonder tussenkomst van je tegenstander vanaf het moment dat je je fiche voor het eerst van de talon hebt gehaald, scoor je twee trous in plaats van één.